Bardzo niepozorny brązowy ptak, najwyżej wielkości Wróbla. Jeden z trzech słowików występujących w Polsce. Pozostałe to Słowik Szary i Podróżniczek. To właśnie jego nocne serenady od wieków zachwycały i inspirowały zakochanych i artystów. Pisali o nim m.in. Szekspir i Andersen. Tymczasem młode Słowiki uczą się śpiewu od dorosłych, gdyż zdolność ta nie jest cechą wrodzoną.

Występuje w zachodniej Polsce – mniej więcej na zachód od linii Wisły, gdzie „zastępuje” bardzo podobnego Słowika Szarego. Przeważnie blisko człowieka. Zasiedla tereny bardziej suche niż jego kuzyn. Gniazdo bardzo dobrze ukryte w gęstej roślinności, w zakrzaczeniach lub w trawie. Skryty. Daje o sobie znać przeważnie dopiero wieczorem, kiedy rozpoczyna swoją piękną pieśń.

Żywi się owadami, a dietę uzupełnia owocami. Symbol miłości, tęsknoty, wiosny i wolności.

Migruje na dalekie dystanse. Populacja Słowików w całej Europie szybko spada. W naszym kraju szacuje się ją obecnie na 160-210 tys. par.